Decibel

Een decibel duidt de sterkte van geluid aan. Geluid komt uit een geluidsbron, waarbij er een trilling vrijkomt. Deze trilling gaat door de lucht. Hierdoor verandert de luchtdruk. Mensen en dieren die een geluidsorgaan hebben, kunnen deze trillingen opmerken, doordat het trommelvlies gaat trillen. Het gehoororgaan zet deze trillingen om naar signalen naar de hersenen, die op hun beurt weer de trillingen verklaren. De sterkte van deze trillingen druk je uit in decibellen. Hierbij geldt: hoe harder het geluid, hoe hoger het aantal decibellen zijn. De afkorting voor decibel is dB.

Waar gebruik men decibellen voor?

Onze oren kunnen harde en zachte geluiden horen. Hoe hard een geluid klinkt, geeft men aan in decibellen. Een dB geeft dus aan wat de hoogte is van het geluidsniveau. Decibel is weergegeven in een schaal. Je kunt dit vergelijken met gewicht, dit geeft men aan in aantal grammen. De waarde op de schaal van decibel komt overeen met de menselijke bevindingen en is meetbaar.

Om het geluidsniveau van een geluid te meten, moet men moeilijke berekeningen doen. De decibelschaal maakt deze meting inzichtelijk en begrijpelijk voor iedereen. Hiermee houdt men voornamelijk rekening met de kenmerken van het menselijk gehoor. De schaal helpt vooral om tonen met een laag geluidsniveau te onderscheiden.

Een geluid dat men meet met 100 dB betekent niet dat het dubbel zo hard klinkt als 50 dB. Een decibelschaal is namelijk logaritmisch. Dit betekent dat de meting van een geluid, zoals een cirkelzaag, niet alleen twee keer zo hard klinkt als een gesprek, de sterkte van het geluid is in de praktijk zo’n 1000 keer hoger. En hoe groter de afstand is tussen de geluidsbron en degene die het hoort, hoe lager het waargenomen geluidsniveau is.

Het geluid van bijvoorbeeld een vliegtuig of een ander vervoermiddel bestaat niet uit een toon. Het is een mix van tonen. Deze toonhoogtes noem je ook wel geluidsfrequenties. Elke geluidsfrequentie heeft een eigen sterkte van het geluid. Ons gehoor, van een gezonde jong volwassene, kan frequenties tussen 20 en 18000 Hz waarnemen. Alleen is het gehoor wel voor bepaalde frequenties gevoeliger dan voor andere. Zo is het bijvoorbeeld voor lage frequenties minder gevoelig. Daarom gebruikt men ‘frequentie gewogen decibellen’. Hierbij is het ‘A-gewogen decibel’ het meest gebruikt. Dit zie je ook wel vermeld staan als dB(A).

Decibel bij huishoudelijke apparaten

Decibellen past men niet alleen toe bij het geluid van verkeer, maar ook bij het geluid dat huishoudelijke apparaten maken. Hoe hoger de decibel van een apparaat, hoe harder (en vervelender) dit is. Daarom proberen fabrikanten van huishoudelijke apparaten het aantal decibellen zo laag mogelijk te houden. Als consument kun je hier dus ook bewust naar kijken tijdens de aanschaf van een huishoudelijk apparaat. Sinds 2014 moeten fabrikanten nieuwe stofzuigers voorzien van een energielabel, waarbij ook het geluidsniveau op moet staan. Zo kun je dus direct zien of een stofzuiger naast energiezuinig ook nog eens laag in geluid is.

Het geluid van stofzuigers

Je ontkomt er niet aan: een stofzuiger maakt geluid. Maar als je tijdens het stofzuigen ook nog andere geluiden, zoals een televisie of radio, wilt kunnen waarnemen, is het slim om goed op het label te kijken. De sterkte van het geluid van de gemiddelde zuigstand staat op het energielabel vermeld.

Wil je een stofzuiger die zo stil mogelijk is? Ga dan voor een stofzuiger waarvan het geluidsniveau onder de 60 dB ligt. Een stofzuiger tot 70 dB maakt een normaal geluid en alles wat daarboven ligt, klinkt hard tot zeer luid. Meestal geldt wel dat hoe lager het geluidsniveau is, dit ten koste gaat van de zuigkracht. Iets om dus zeker rekening mee te houden.

Geluidsniveau stofzuigers	Aantal decibel (dB)
Zeer stille stofzuigers	55 dB tot 60 dB
Stille stofzuigers	60 dB tot 65 dB
Gemiddelde stofzuigers	65 dB tot 70 dB
Luide stofzuigers	70 dB tot 75 dB

Geluidsniveau van wasmachines en drogers

Wasmachines en drogers maken geluid. Het is prettig om een wasmachine te hebben die stiller is, vooral als deze in de buurt van je woonkamer of de slaapkamer staat. Als je ’s nachts wasjes draait, wil je daar niet wakker van liggen. Het geluidsniveau is vooral hoog tijdens het centrifugeren van de wasmachine. Bij het kopen van een nieuwe wasmachine of droger is het daarom verstandig om te kijken naar een machine die een geluidsniveau heeft tot 75 dB. Lager is natuurlijk nog beter. Boven de 78 dB klinkt de wasmachine of droger luid. Er zijn tegenwoordig ook wasmachines op de markt die stil zijn, deze hebben een geluidsniveau van 71 dB of zelfs lager.

Geluidsniveau wasmachines	Aantal decibel (dB)
Zeer stille wasmachines	69 dB tot 72 dB
Stille wasmachines	72 dB tot 75 dB
Gemiddelde wasmachines	75 dB tot 78 dB
Luide wasmachines	78 dB tot 81 dB

Decibellen van mobiele airconditioners

Tijdens warme zomerdagen is een airco geen overbodige luxe. Maar deze maken continue een geluid terwijl ze de kamer koelen. Bij een mobiele airco zitten alle koelonderdelen in het apparaat, waardoor je meer geluid ervaart dan bij een splitairco. Bij een splitairco hang je namelijk een deel op buitenshuis. Om te zorgen dat je niet te veel afleiding ervaart in je werkkamer of in de slaapkamer, kies je het beste voor een airco met een laag geluidsniveau. Let er op dat de airco nog voldoende koelvermogen heeft, anders moet het apparaat harder werken om de kamer koel te houden, waardoor je alsnog veel geluid hoort. Er zijn stille airco’s van 50 dB of lager.

Geluidsniveau mobiele airco’s	Aantal decibel (dB)
Stille mobiele airco’s	40 dB tot 50 dB
Gemiddelde mobiele airco’s	50 dB tot 60 dB
Luide mobiele airco’s	60 dB tot 70 dB

Gehoorbescherming voor het klussen

Tijdens het klussen maak je veel geluid. Klusapparaten, zoals boormachines en cirkelzagen, maken veel lawaai. Het is daarom verstandig om gehoorbescherming te gebruiken als je klusapparatuur gebruikt. Gehoorbescherming vermindert namelijk het geluid dat je hoort van de apparaten. Je hebt hierbij de keuze om oordoppen of oorkappen op te zetten. Hiermee bescherm je je oren tegen gehoorschade.