Paviljoen

Een paviljoen is in de architectuur een losstaand autonoom bouwwerk. Het woord paviljoen komt van het Franse pavillon. Het is een leenwoord uit het Frans en betekent ‘buitenverblijf’. De term duidt oorspronkelijk op een bouwwerk voor ontspanning of vermaak. In het Nederlands is de term uitgebreid naar uiteenlopende ruimtes die men kenmerkt door een eigenheid in gebruik, functie en vorm. Het paviljoen gebruikt men voor tentoonstellingen als horecavoorziening of ruimte voor bijeenkomsten. Daarnaast kom je veel palviljoens tegen in tuinen.

Grootse paviljoens over de wereld

Paviljoens (of palviljoenen) verschillen in grootte en allure. Zo zijn er voor grote gelegenheden zoals wereldtentoonstellingen, grote sportevenementen en exposities paviljoens neergezet als architectonische bouwwerken. Het Banqueting House in Londen is van oorsprong een paviljoen in het paleizencomplex van Whitehall. In Thailand is het paviljoen zelfs een nationaal symbool. Tijdens de wereldtentoonstelling Expo 2000 in Hannover plaatste Nederland een prachtig en modern paviljoen ontworpen door de architectenfirma MVRDV.

Overeenkomsten met andere bouwwerken

Ook op een veel kleinere schaal zet men paviljoens in om evenementen en bijeenkomsten te faciliteren. Een paviljoen heeft dan veel overeenkomsten met bijvoorbeeld prieeltjes, theehuizen, muziekkoepels en jachthuizen. Deze zorgen ook allemaal voor ontspanning en vermaak als functie. Het bescheiden gebouw wat zich als paviljoen voordoet is bijvoorbeeld ook een tuinhuis. Het dak is te herkennen aan de tentvorm. Dit tentdek noemde men vroeger ook wel paviljoendak. Het dak staat prominent in het midden waardoor het gebouw meer status krijgt. Hierdoor decoreerde men paviljoens ook vaak op overdadige wijze. Heel herkenbaar zijn ook de witte paviljoententen. Deze grote tenten gebruikt men in de evenementenbranche, omdat je ze makkelijk en snel kunt op- en afbreken.

Een paviljoen in de tuin of op het terras

Kleinere paviljoens zien we ook vaker terug in tuinen. Van rechthoekige houten paviljoens tot ronde of achthoekige paviljoens waarin men geniet van de tuin. Een paviljoen biedt op deze manier extra ruimte in de tuin om overdekt te zitten en te ontspannen. Daarnaast is er ook de mogelijkheid om te kiezen voor een vast tuinpaviljoen of een tijdelijk paviljoen. Een tijdelijk tuinpaviljoen is bijvoorbeeld na de zomer weer af te breken.

Paviljoens vandaag de dag

Ondanks dat het paviljoen zijn oorsprong vindt rond 1810 zijn hedendaagse paviljoens in allerlei moderne stijlen te vinden. Paviljoens kun je terugzien als architectonisch object in de ruimte en landschap. Maar we zien ook de tuinpaviljoens in parken en tuinen waar men de ruimte ook gebruikt voor vermaak en ontspanning.